Włącznik zmierzchowy,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Pomys³y uk³adowe - w³¹cznikzmierzchowyKalendarzowa zima ju¿ za pasem.Dnie s¹ coraz krótsze, zmrok zapadawczeœnie, a s³oñce wstaje coraz póŸniej.Na tak¹ porê roku przydatny mo¿e oka-zaæ siê prosty w³¹cznik zmierzchowy.Uk³ad który prezentujê poni¿ej jest staryjak œwiat, ale nie wszyscy m³odzi elektro-nicy go znaj¹. Jego wielk¹ zalet¹ s¹ ele-menty, najbardziej typowe, które mo¿nabez trudu znaleŸæ w szufladzie lub szafceka¿dego chyba elektronika.Elementem reaguj¹cym na œwiat³ojest zwyk³y fotorezystor. Wraz z rezysto-rem tworzy on dzielnik napiêcia. Zacie-mniony fotorezystor przedstawia sob¹du¿¹ rezystancjê. Zatem napiêcie dopro-wadzone do wejœcia przerzutnika Schmit-ta T1, T2 jest niskie. W takim stanie Tran-zystor T1 jest nie wysterowany i na jegokolektorze wystêpuje napiêcie wysokiewprowadzaj¹c tym samym tranzystor T2w stan przewodzenia. Poci¹ga to za sob¹nasycenie tranzystora T3 i w³¹czenieprzekaŸnika zapalaj¹cego ¿arówkê.Gdy na fotorezystor pada œwiat³o je-go rezystancja znacz¹co maleje, co powo-duje wzrost napiêcia naBC557BFOTOREZYSTORwejœciu przerzutnika. T1+9÷12VR6R8C2zostajewysterowany,R23k220WFR147mFR7D12kR3100ka T2 i T3 zablokowany.3,9k T2¯T3R1620WT1PrzekaŸnik wy³¹cza siê ga-BC547BBC547B2,4kPk1D2~ 220Vsz¹c ¿arówkê.8A/12VR4R5P1C1130W6,8k100k470mFPróg zadzia³ania prze-D1÷D2 – 1N4148rzutnika jest zmienny.Oznacza to ¿e przy wzro-Rys. 1 Schemat ideowy prostego w³¹cznika zmierzchowegoTœcie napiêcia wejœciowego do zmiany sta-nu uk³adu jest potrzebne ok. 2,5 V,a spadku napiêcia wejœciowego zmiananastêpuje przy wartoœci ok. 1,5 V. Efektten uzyskano poprzez zastosowaniesprzê¿enia emiterowego tranzystorów T1i T2, wprowadzanego rezystorem R4Ró¿nice poziomów prze³¹czaniaprzerzutnika eliminuj¹ oscylacjê uk³adu(chwilowe w³¹czanie i wy³¹czanie œwiat³ana granicy zadzia³ania. Dodatkowo uk³adposiada cz³on ca³kuj¹cy (opóŸniaj¹cy) R1,C1 który eliminuje zmianê stanu przeka-Ÿnika przy krótkotrwa³ym oœwietleniu fo-torezystora.Potencjometr P1 przeznaczony jestdo regulacji progu zadzia³ania uk³adu.Pocz¹tkuj¹cym elektronikom nie po-lecam zmieniania wartoœci elementów,gdy¿ przerzutniki Schmitta bywaj¹ kapry-œne i czasami nawet niewielka zmiana re-zystancji (na poziomie 20%) mo¿e spo-wodowaæ, ¿e uk³ad przestanie dzia³aæ.Uk³ad przerzutnika wynalaz³ O. H.Schmitt w 1938 r. w czasach, gdy królo-wa³y lampy elektronowe, a fizycy biedzilisiê nad pierwszymi pó³przewodnikami.àB.O. [ Pobierz całość w formacie PDF ] |