Wąsińska A., Studia, Towaroznawstwo Krosno, VII Semestr, Narzędzia i metody doskonalenia systemów ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
2009-03-28 Cel zajęć i opis zawartości całego kursu Zarządzanie jakością ćwiczenia Krótki opis zawartości całego kursu Studenci wykonują przygotowane przez prowadzącego zadania z zakresu zastosowania technik i metod doskonalenia jakości w rozwiązywaniu hipotetycznych problemów związanych z wdrożeniem i doskonalenia systemu zarządzania jakością Cel zajęć nabycie przez studentów umiejętności analizowania oraz rozwiązywania różnorodnych problemów zarządzania jakością występujących w organizacjach przy wykorzystaniu technik i metod doskonalenia jakości mgr inż. Anna Wąsińska Zakład Zarządzania Jakością pok. 311 B1, tel. 320-42-82 anna.wasinska@pwr.wroc.pl Konsultacje: SO 13:00 – 14:00 SO 18:00 – 19:00 2 Opracowała: Anna Wąsińska Warunki zaliczenia Podstawowe grupy tematyczne Lp. Kryterium Warunki • techniki doskonalenia jakości Obecność obowiązkowa. Osoby, które opuszczą więcej niż 25% zajęć ,nie otrzymają zaliczenia końcowego 1 Obecność • koszty jakości • narzędzia wizualizacji procesów organizacji Wyniki prac grup rozwiązujących ćwiczenia Uzyskanie co najmniej 50% punktów przyznawanych za wykonanie ćwiczeń • wybrane metody zarządzania jakością 2 • wybrane aspekty z normy ISO 9001 Kolokwium zaliczające 3 Pozytywne zdanie sprawdzianu końcowego 3 4 Opracowała: Anna Wąsińska Opracowała: Anna Wąsińska Literatura • Dahlgaard J.J., Kristensen K., Kanji G.K., „ Podstawy zarządzania jakością ”, PWN, Warszawa 2002 (2000). • Grudowski P., „Księga jakości według normy ISO 9001: 2000. Przykład z komentarzem. Metodyka opracowania” , ODDK Gdańsk 2004. • Grudowski P., „ Jakość, środowisko i bhp w systemach zarządzania” , AJG-OPO Bydgoszcz 2003. • Hamrol A., „ Zarządzanie jakością z przykładami ”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005. • Konarzewska-Gubała E. (red)., „ Zarządzanie przez jakość. Koncepcje, metody, studia przypadków” , Wyd. AE we Wrocławiu 2003. • Łunarski J., „Systemy jakości, normalizacji i akredytacji w zarządzaniu organizacjami ”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów, 2006. • Norma PN-EN ISO 9001:2001, „ System zarządzania jakością- wymagania ”, Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa 2001. • Obora H., Ćwiklicki M., „Kompleksowe wykorzystanie 7 <nowych> metod TQM”. Problemy Jakości 8/2000. • „Zarządzanie jakością”. Studium Podyplomowe WCCT. Politechnika Wrocławska, 1995 (zeszyt 3). Literatura c.d. • Hamrol A, Mantura W., „ Zarządzanie jakością- teoria i praktyka ”. PWN, Warszawa- Poznań 2005 (2002). • Karaszewski R., „ TQM- teoria i praktyka , Tonik”, Toruń 2005 (2001). • Łańcucki J.(red.), „ Podstawy kompleksowego zarządzania jakością TQM ”, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2006. • Thompson J.R., Techniki zarządzania jakością: od Shewharta do metody "Six Sigma" , Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit, Warszawa, 2005. • Wiśniewska M., „ ISO serii 9000: 2000, wymagania , analiza, wdrażanie” . ODDK, Gdańsk 2002. Wybrane artykuły z czasopism : • „Problemy jakości” • „Qjakości” • „Zarządzanie jakością” • „Normalizacja” • „ABC jakości” • Zymonik Z.: „ Koszty jakości w zarządzaniu przedsiębiorstwem”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2003. 5 6 Opracowała: Anna Wąsińska Opracowała: Anna Wąsińska 1 2009-03-28 Stosowanie zasad, m etod oraz narzędzi zarządzania jakością w cyklu realizacj i wyrobu Instrumenty zarządzania jakością Instrument Zarządzania jakością METODY S T EROWANIA I K O NTROLI SK O Sposób oddziaływania na jakość Istota Cechy Badanie zdolności Karty Shewharta SPC określają strategię rozwoju przedsiębiorstwa, wykraczają poza ramy przedsiębiorstwa, nie dają wytycznych operacyjnych, ich stosowanie daje rezultaty trudne do oceny bieżącej Stosunek przedsiębiorstwa i jego pracowników do ogólnie rozumianych problemów jakości METODY PRO J EKTOWANIA Zasady Zarządzania jakością Oddziaływanie długotrwałe DOE Shainina FMEA QF D Planowy, powtarzalny i oparty na naukowych podstawach sposób postępowania przy realizacji zadań związanych z zarządzaniem jakością pozwalają kształtować jakość projektową i jakość wykonania, opierają się na ogólnie przyjętych algorytmach postępowania, wykorzystują dane zebrane za pomocą narzędzi jakości METODY PRACY ZESPOŁOWEJ Metody Zarządzania jakością Oddziaływanie "średnioterminowe" burza mózgów , koła jakości NARZĘDZIA NOWE (diagram relacji, m a cierze...) T RADYCYJNE (hi s togram, arkusze, diagram Ishikawy, diagram Pareto ...) Zbieranie i przetwarzanie danych związanych z różnymi aspektami zarządzania jakością ich stosowanie daje wyniki widoczne "prawie" natychmiast, efektywne ich wykorzystanie wymaga połączenia z metodami Narzędzia Zarządzania jakością Oddziaływanie krótkotrwałe (operacyjne) ZASADY ciągłego d oskonalenia, zero d efektów, pracy zes p ołowej Produkcja Weryfikacja / kontrola Pakowanie Magazynowanie Sprzedaż Marketing Badanie rynku Projektowanie wyrobu Projektowanie procesów Użytkowanie Unicestwienie 7 8 Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Hamrol, W. Mantura Źródło: A. Hamrol, W. Mantura Narzędzia zarządzania jakością Tradycyjne Nowe • schemat blokowy • diagram Ishikawy • diagram Pareto • histogram • arkusze kontrolne • wykresy korelacji • karta kontrolna • diagram relacji • diagram pokrewieństwa • diagram systematyki • diagram macierzowy • macierzowa analiza danych • wykres programowy procesu decyzji • diagram strzałkowy Klasyczne techniki doskonalenia jakości 9 10 Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Hamrol, W. Mantura Arkusz kontrolny Proste i skuteczne narzędzie zbierania i porządkowania danych z pomiarów i obserwacji dotyczących konkretnego wyrobu lub procesu, którego stosowanie jest możliwe w różnorodnych warunkach. Na arkusze nanosi się dane o zdarzeniach związanych z rozpatrywanym wyrobem lub procesem, w szczególności o częstości i miejscu ich występowania. Arkusz kontrolny 11 12 Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Hamrol, W. Mantura 2 2009-03-28 Typy arkuszy kontrolnych Przykład arkusza listy pytań kontrolnych Przygotowanie samochodu na wakacje 1. Sprawdź części ważne ze względów bezpieczeństwa Światła Głębokość bieżnika opon Zderzaki Układ kierowniczy Hamulce • arkusz pytań kontrolnych –zapewnienie wszystkich wymaganych warunków • arkusz sprawdzający – ewidencjonowanie rzeczywistych wartości poszczególnych charakterystyk • graficzny arkusz sprawdzający – graficzna prezentacja otrzymanych wyników () () () () () 2. Wyczyść samochód Wnętrze Szyba przednia Światła () () () 3. Sprawdź, uzupełnij Płyn hamulcowy Woda w akumulatorze Płyn chłodzący Płyn do wycieraczek Zabezpieczenie przed mrozem Paliwo Ciśnienie w oponach Mapy Kasety muzyczne UWAGA: Układ arkusza powinien eksponować cel, dla którego został opracowany! () () () () () () () () () 13 Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Hamrol, W. Mantura; J.J. Dahlgaard, K. Kristensen, G.K. Kanji 14 Źródło: J.J. Dahlgaard, K. Kristensen, G.K. Kanji Przykład arkusza sprawdzającego Przykład graficznego arkusza sprawdzającego Arkusz sprawdzający Wydział ……….. WS3 ……Symbol wyrobu….. KRA2 ……….. Data: …. 16.11.2005 ………..zmiana..1-2-3………………. Symbol kontrolera……. KJ3 …………... Rodzaj wady Zliczenia Razem Jama skurczowa IIIII IIIII I 11 Niedolew III 3 Pęcherze IIIII IIIII IIIII IIIII II 22 Przypalenie IIIII IIIII IIIII 15 Złuszczenie IIIII I 6 Pęknięcie IIII 4 Deformacja IIIII III 8 SUMA 69 15 16 Źródło: A. Hamrol, W. Mantura Źródło: A. Dobrowolska Cele stosowania arkuszy kontrolnych • przeprowadzenie usystematyzowanej ewidencji danych • rozpoznanie prawidłowości w procesie • porównanie uzyskanych rezultatów z planem oraz identyfikacja i analiza przyczyn każdej istotnej luki • zapewnienie przestrzegania warunków koniecznych przy wykonywaniu określonej pracy • próba odpowiedzi na pytania: Czy analizowane zdarzenie miało miejsce?, Ile razy się wydarzyło?, Jaki poniesiono koszt?, Czy zapewniono wszystkie istotne warunki pracy?, Czy spełniono wszystkie wymagania? • wspomaganie pracowników w zapewnieniu jakości w czasie wykonywania działań kontrolnych (sprawdzających) Stratyfikacja 17 Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Hamrol, W. Mantura; J.J. Dahlgaard, K. Kristensen, G.K. Kanji 18 3 2009-03-28 Zasada stratyfikacji Stratyfikacja Polega na tym, że dostaw towarów nie należy mieszać, inaczej uniemożliwia się efektywną analizę przyczynową. Staje się ona łatwiejsza, jeśli pomiary rezultatów produkcji uzupełnia się danymi o najważniejszych przyczynach. Pomiary rezultatów produkcji należy uzupełniać informacjami o np.: • osobach (kto jest operatorem) • materiałach (kto jest dostawcą) • maszynach (typ, wiek, fabryka) • czasie (pora dnia, dzień, pora roku) • środowisku (temperatura, wilgotność, ciśnienie) Bez tych danych niemożliwe może okazać się ustalenie, czy przyczynę konkretnego problemu jakości da się zawęzić do określonego operatora, czy też zależy ona od zupełnie innych czynników. Technika polegająca na tzw. rozwarstwieniu danych, czyli podzieleniu ich z uwagi na źródło ich pochodzenia (np. różne stanowiska pracy, różni pracownicy, różne materiały). Technika pozwalająca na łatwiejszą identyfikację źródła i przyczyn ewentualnych niezgodności. 19 20 Opracowała: Anna Wąsińska [za] J.J. Dahlgaard, K. Kristensen, G.K. Kanji Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Dobrowolska; T. Greber; J.J. Dahlgaard, K. Kristensen, G.K. Kanji Zbierane informacje w procesie produkcyjnym Zbierane informacje w procesie zaopatrzenia • numer wydziału • numer partii • symbol materiału • symbol maszyny • symbol dostawcy • numer pracownika • numer kontrolera • temperatura powietrza • czas obróbki • itp. • symbol dostawcy • numer partii • data przesyłki • sposób kontroli • warunki środowiska • rodzaj transportu • itp. 21 Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Dobrowolska 22 Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Dobrowolska Przykład cd Rodzaj wady Ilość wyrobów niezgodnych Suma Plama IIIII IIII 9 Diagram Ishikawy Pęknięcie IIIII IIIII IIII 14 Deformacja IIIII IIIII IIIII IIIII IIIII 25 Pracownik A Pracownik B 23 24 Źródło: T. Greber 4 2009-03-28 Diagram Ishikawy Etapy postępowania podczas opracowywania diagramu Ishikawy Inne nazwy narzędzia: diagram przyczynowo-skutkowy diagram jodełkowy diagram rybiej ości diagram ryby 1. Identyfikacja problemu. 2. Określenie głównych grup przyczyn. Cel zastosowania narzędzia: ustalenie przyczyn pojawiających się problemów jakościowych w przedsiębiorstwie graficzne przedstawienie analizy wzajemnych powiązań przyczyn wywołujących określony problem 3. Uszczegółowienie przyczyn. 4. Analiza wyników. 25 26 Opracowała: Anna Wąsińska [za] R. Wolniak, B. Skotnicka Opracowała: Anna Wąsińska Sposoby wyróżniania głównych przyczyn sprawczych analizowanego problemu Układ czynników uczestniczących Reguła 6M+E Reguła 4P Reguła 4S Man (czynnik ludzki) Machine (wykorzystywane maszyny) Material (tworzywa i materiały) Method (metoda wytwarzania) Management (metoda zarządzania) Measurement (metoda pomiaru) Environment (czynniki środowiskowe) Place (miejsce) Procedure (procedura) People (ludzie) Policies (polityka) Surroundings (otoczenie) Suppliers (dostawcy) Systems (systemy) Skills (umiejętności) układ przedmiotowy - przyczyny powstania problemu tkwią w elementach składowych analizowanego wadliwego obiektu układ technologiczny - przyczyny powstania problemu tkwią w procesach powiązanych z analizowanym wadliwym obiektem układ czynników uczestniczących - wyróżniona grupa przyczyn (mataprzyczyny) 28 27 Opracowała: Anna Wąsińska [za] J. Łańcucki; M. Urbaniak; A. Gwiazda; S. Wawak Opracowała: Anna Wąsińska [za] A. Hamrol, W. Mantura; J. Łańcucki; M. Urbaniak; A. Gwiazda; S. Wawak Reguła 6M „Rybia ość” (reguła 6M+E) Kategoria Zakres Man (człowiek) kwalifikacje, przyzwyczajenia, zadowolenie z pracy, staż, samopoczucie Machine (maszyna) licencja, trwałość, nowoczesność, wydajność, precyzja, bezpieczeństwo, warunki pracy (położenie) Material (materiał) surowce wejściowe, półfabrykaty, elementy, substytuty Method (metoda) procedury, instrukcje, specyfikacje, normy, prawo, reguły, know-how, technologia Management (zarządzanie) struktura organizacyjne, organizacja pracy, zmianowość, warunki pracy Milieu (środowisko, otoczenie) temperatura, wilgotność, ciśnienie, oświetlenie, hałas, promieniowanie 29 30 Opracowała: Anna Wąsińska [za] R. Wolniak, B. Skotnicka Opracowała: Anna Wąsińska 5 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |