Własnosci i wykresy funkcji, SZKOŁA, Matematyka, Matematyka
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Własno±ciiwykresyfunkcji. mgrZofiaMakara 17listopada2003 1 Przypomnieniepodstawowychpoj¦¢ Definicja1(Funkcjaparzysta) Fukcj¦f : X ! Ynazywamyparzyst¡ je»elidlaka»degoargumentux 2 Xspełnionyjestwarunek: f ( − x )= f ( x ) Definicja2(Funkcjanieparzysta) Fukcj¦f : X ! Ynazywamyniepa- rzyst¡je»elidlaka»degoargumentux 2 Xspełnionyjestwarunek: f ( − x )= − f ( x ) Definicja3(Funkcjaró»nowarto±ciowa(jednoznaczna,iniekcja)) Niech b¦dziedanafunkcjaf : X ! Y,wówczasdlaka»dejparyargumentów x 1 ,x 2 2 Xspełnionyjestwarunek: x 1 = x 2 ) f ( x 1 )= f ( x 2 ) Uwaga1(dodefinicji3) Je±lib¦dziedanafunkcjaf : X ! Y,wówczas ka»demuelementowizezbioruYjestprzyporz¡dkowanyconajwy»ejjeden elementzbioruX. Definicja4(Funkcja”na”(suriekcja)) Niechb¦dziedanafunkcjaf : X ! Y,wówczasdlaka»degoelementuy 2 Yistniejex,taki,»ey = f ( x ) , toznaczyY = f ( X ) . Funkcj¦t¦zapisujesi¦wsposóbnast¦puj¡cy: f : X na ! Y Definicja5(Funkcjabijektywna) Je»elidanafunkcjaf : X ! Yjest ró»nowarto±ciowai”na”,wówczasjestfunkcj¡bijektywn¡. 1 Definicja6(Funkcjarosn¡ca) Niechb¦dziedanafunkcjaf : X ! Y, wówczasdlaka»dejparyargumentówx 1 ,x 2 2 Xspełnionyjestwarunek: x 1 <x 2 ) f ( x 1 ) <f ( x 2 ) lub x 1 >x 2 ) f ( x 1 ) >f ( x 2 ) Definicja7(Funkcjamalej¡ca) Niechb¦dziedanafunkcjaf : X ! Y, wówczasdlaka»dejparyargumentówx 1 ,x 2 2 Xspełnionyjestwarunek: x 1 >x 2 ) f ( x 1 ) <f ( x 2 ) lub x 1 <x 2 ) f ( x 1 ) >f ( x 2 ) Definicja8(Funkcjastała) Je»elijestdanafunkcjaf : X ! Y,taka, »eka»demuelementowix 2 Xprzyporz¡kowujet¦sam¡warto±¢c 2 Y, wówczasfunkcj¦fnazywamystał¡. Definicja9(Funkcjaodwrotna) Funkcjag : Y ! Xjestodwrotnado f : X ! Y,je»eliobiefunkcjes¡suriektywne(Y = f ( X ) orazX = g ( Y ) )i dlaka»degox 2 Xspełnionyjestwarunek: g ( f ( x ))= x. Funkcj¦odwrotn¡dofzapisujesi¦jakof − 1 . Uwaga2(dodefinicji9) Wykresfunkcjif − 1 jestsymetrycznydowykre- sufunkcjif. Definicja10(Superpozycjafunkcji(zło»eniefunkcji)) Niechb¦d¡da- nefunkcjef : X ! Yig : Y ! Z.Dlaka»degox 2 Xistniejedokłdanie jedenelementz 2 Z,taki,»ez = g ( f ( x )) .Zatemfunkcjefigwyznaczaj¡ now¡funkcj¦h : X ! Z,okre±lon¡wsposóbnast¦pujacy: h ( x )= g ( f ( x )) dlaka»degox 2 X. Zło»eniefunkcjizapisujemyjako: ( g f )( x )= g ( f ( x )) dlaka»degox 2 X. Twierdzenie1 Dladowolnychfunkcjif : X ! Y,g : Y ! Zih : Z ! W soełnionajestwłasno±¢: h ( g f )=( h g ) f. 2 Twierdzenie2 Dlaka»dejfunkcjiró»nowarto±ciowejfprzekształcaj¡cejX naY(f : X na ! Y)spełnionajestwłasno±¢: f − 1 f = I X i f f − 1 = I Y gdzieI X jestfunkcj¡identyczno±ciow¡nazbiorzeX,aI Y jestfunkcj¡iden- tyczno±ciow¡nazbiorzeY. Definicja11 Wykesemfunkcjif : X ! Ynazywasi¦zbiórpar ( x,f ( x )) , gdziex 2 Xorazf ( x ) 2 Y. 2 Zadania Zadanie1 Sprawdzi¢,czypodanefunkcjefs¡parzysteinieparzyste: • sin x; • cos x; • sin x; • tg x; • ctg x; • x; • x +1 ; • x 2 ; • x 3 +3 x − 2 ; • x 4 + x 2 +1 ; • x 4 + x; • 2 x ; • | x | ; 1 1 ( x x> 0 0 x =0 − xx< 0 | x | = 3 Zadanie2 Naszkicowa¢wykresyfunkcjiistwierdzi¢,czys¡tofunkcjebi- jektywne: • x; • x +1 ; • x 2 ; • x 2 − 5 x +6 ; • x 3 − 1 ; • x 3 +1 ; • 2 x +5 ; • log 2 x − 3 ; • | x | ; • | x +2 | ; • | x − 1 3 | ; • | x | +3 ; • | x |− 3 ; • | x |− 3 ; • −| x | +3 ; • [ x ] ; 2 Zadanie3 Wyznaczfunkcjeodwrotnedofunkcji: • f ( x )= x +1 ; • f ( x )= p x +1 ,x 2 R + ; • f ( x )=2 x − 12 ; • f ( x )=2 x ; • f ( x )=3 x − 2 ; • f ( x )=log 5 x,x 2 R + ; • f ( x )=2 − log 11 x,x 2 R + ; 2 [ x ]-warto±¢całkowita,niewi¦kszaod x 4 Zadanie4 Wyznaczzło»eniefunkcjig f,f g,f fig g(orazdziedziny wszystkichfunkcji): • f ( x )= x +1 ,g ( x )= p x +1 ; • f ( x )= x − 1 ,g ( x )= x 2 +1 ; • f ( x )= x 2 +1 ,g ( x )= p x +1 ; • f ( x )=2 x − 12 ,g ( x )=2 x ; • f ( x )=3 x − 2 ,g ( x )=2 x − 12 ; • f ( x )=log 5 x,g ( x )=2 − log 11 x; • f ( x )=log 5 x,g ( x )=5 x 2 . 5 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |