Wójcik Marek - Skolioza - boczne skrzywienie kręgosłupa. Wprowadzenie i instruktaż dla rodziców, ...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
SKOLIOZA – BOCZNE SKRZYWIENIE KRĘGOSŁUPA Wprowadzenie i instruktaż dla rodziców Opracował: Marek Wójcik Skolioza jest to skrzywienie kręgosłupa z odchyleniem linii wyrostków kolczastych od osi mechanicznej. Odchylenia te mogą występować w trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Można stworzyć wiele klasyfikacji skolioz kierując się różnymi kryteriami. Dla nauczyciela prowadzącego gimnastykę korekcyjną podstawowe znaczenie ma kilka z nich: 1. Miejsce występowania skrzywienia : odcinek lędźwiowy, piersiowy i szyjny 2. Liczba występujących łuków skrzywienia : jednołukowa skolioza w kształcie litery C /na rys. a. skolioza jednołukowa skorygowana/ i wielołukowa – w kształcie litery S /na rys. b. skolioza wielołukowa nie skorygowana - odchylenie od pionu/. a. skolioza jednołukowa skorygowana b. skolioza wielołukowa nie skorygowana 3. Pierwotność skrzywienia : pierwotne i wtórne. Określenie pierwotności jest szczególnie ważne, ponieważ to ono zaburza równowagę i na nie powinien być skierowany główny nacisk podczas pracy. Skrzywienie wtórne określane jest jako wygięcie pozytywne, ze względu na dążenie do odzyskania pozycji skorygowanej. 4. Stopień anatomicznego czynno – biernego wyrównania skrzywienia . Korekcja czynna polega na zdolności wyrównania skrzywienia za pomocą napięcia mięśni, a korekcja bierna poprzez działanie siły zewnętrznej, na przykład przez ułożenie na boku lub zwis. 5. Stopień zawansowania procesu skrzywienia : funkcjonalne i strukturalne. W skoliozach funkcjonalnych zmiany dotyczą układu mięśniowo – więzadłowego. Zmiany te poddają się korekcji czynnej i biernej, i one stanowią główne pole do popisu dla osoby prowadzącej zajęcia korekcji wad postawy. Skoliozy strukturalne dotyczą również zmian w układzie kostnym, gdzie występują już nieodwracalne zmiany kręgów kręgosłupa, zmiany w obrębie klatki piersiowej i miednicy oraz kończyn. W związku z tym, ani czynna, ani bierna korekcja nie są w stanie wyrównać skrzywienia. Można tutaj przyjąć klasyfikację według G. Wejsfloga w skali czterostopniowej: - Postawa skoliotyczna / stadium przedwstępne/ - nawykowe przyjmowanie postawy skoliotycznej dające odchylenie linii wyrostków kolczastych od pionu i asymetrię trójkątów talii. Skrzywienie wyrównuje się pod wpływem napięcia mięśni. - Skolioza 1 stopnia – Wyraźne już w kształcie skrzywienie, początkowo w jednym odcinku tworzy wygięcie wyrównujące – wtórne. Skrzywienie wyrównuje się częściowo czynnie, a biernie całkowicie. - Skolioza 2 stopnia – Pogłębienie się wygięć kręgosłupa, asymetrii talii, barków, łopatek i bioder. Pojawia się rotacja kręgów, uwidoczniona poprzez garb żebrowy lub mięśniowy. Skrzywienie wyrównuje się w mniejszym stopniu czynnie, w większym biernie, nie osiągając jednak wyrównania całkowitego. Występuje również sklinowacenie trzonów kręgowych. - Skolioza 3 stopnia – Pogłębienie się i utrwalenie istniejących zmian poprzez trwałe przykurcze mięśniowe, więzadłowe i zmiany kostne. Torsja kręgów i klatki piersiowej upośledza funkcjonowanie narządów oddechowych i krążenia. Próba korekcji czynnej i biernej nie daje pozytywnych rezultatów. Próby wysiłkowe wskazują na początek niewydolności krążeniowo – oddechowej. Następuje degeneracja chrząstki stawowej i zwłóknienie krążków międzykręgowych. - Skolioza 4 stopnia – Pogłębienie się poprzednio występujących objawów oraz pojawienie się zniekształceń czaszki i twarzy, pochylenie szyi itp. Następuje zrost włóknisty lub kostny stawów międzykręgowych. Zmiany w układzie kręgosłupa powodują wiele zmian wtórnych, takich jak upośledzenie wydolności krążenia i oddychania poprzez zniekształcenia klatki piersiowej i ucisk na narządy wewnętrzne, głównie płuca i serce, zmniejszenie sprawności fizycznej, powstanie kompleksu psychicznego spowodowanego zniekształceniem sylwetki. Postęp skoliozy związany jest najczęściej z okresami przyspieszonego rozwoju dziecka, tj. między 7-8 i 12-13 rokiem życia. Najbardziej zagraża to dzieciom mało ruchliwym, które nie wyrównują powstałych szkód w czasie zabaw ruchowych czy sportowych. W okresie skoku wzrostowego mogą ujawnić się lub pogorszyć drobne, dotychczas niezauważone wady i anomalie rozwojowe. W tym okresie pilna obserwacja dziecka przez rodziców, lekarzy i nauczycieli pozwala na wczesne wykrycie skrzywienia i podjęcie właściwych kroków w celu zapobieżenia rozwojowi wady. Objawy zewnętrzne skoliozy: 1. Krzywo ustawiony kręgosłup – przechylenie ciała na jedną stronę. 2. Nierówno ustawione biodra lub barki. 3. Nierówno ustawione biodra i barki. 4. Nierówno ustawione sutki. 5. Odstająca łopatka 6. Garbienie się 7. Brak symetrii trójkąta talii 8. Bóle kręgosłupa [ Pobierz całość w formacie PDF ] |