W.P.Cetner - Preparatyka Materiałów Wybuchowych, Instrukcje & Pomoce, - Pomoce naukowe, Chemia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA im. Jarosława Dąbrowskiego Władysław Paweł Cetner CHEMIA I TECHNOLOGIA MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH PREPARATYKA MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH I PRODUKTÓW POŚREDNICH Przepisał i dodał rysunki NVX WARSZAWA 1986 Spis treści: Węp 2 Wprowadzenie 4 1. Podstawowe zasady obchodzenia się z materiałami wybuchowymi 7 1.1. Przechowywanie, ewidencja i przenoszenie materiałów wybuchowych 7 1.2. Rozdrabnianie, przesiewanie i suszenie materiałów wybuchowych 8 1.3. Odważanie, odmierzanie i przesypywanie materiałów wybuchowych 10 1.4. Prasowaniemateriałów wybuchowych 11 1.4.1. Prasowanieinicjujących materiałów wybuchowych 12 1.4.2. Prasowanie materiałów wybuchowych w łuskę spłonki detonującej nr 8 13 1.4.3. Prasowanieładunków kruszących materiałów wybuchowych 15 2. Sporządzanie mieszanek nitrujących 18 2.1. Sporządzanie poszczególnych kwasów o żądanym stężeniu 18 2.2. Sporządzanie mieszanek nitrujących o żądanych składach 24 3. Kruszące materiały wybuchowe 34 3.1. Nitrozwiązki aromatyczne 34 3.1.1. m-dinitrobenzen 34 3.1.2. 1,3,5-trinitrobenzen 36 3.1.3. Trotyl 37 3.1.4. 2,4-dinitrotoluen 40 3.1.5. 1-nitronaftalen 41 3.1.6. 1,5 i 1,8-dinitronaftalen 43 3.1.7. 1-chloro-2,4-dinitrobenzen 44 3.1.8. Chlorek pikrylu 46 3.1.9. 2,4-dinitrofenol 48 3.1.10. Kwaspikrynowy 50 3.1.11. 2,4-dinitroanilina 52 3.1.12. Pikramid 53 3.1.13. Heksyl 54 3.1.14. 2,4,6-trinitroanizol 57 3.2. Nitrozwiązki alifatyczne 59 3.2.1. Nitrometan 59 3.2.2. Tetranitrometan 61 3.2.3. Trinitrometan (nitroform) 63 3.2.4. bis-(2,2,2-trinitroetylo)-mocznik (BTNEM) 65 3.3. Nitroaminy 69 3.3.1. Tetryl 69 3.3.2. Heksogen 73 3.3.3. Oktogen 75 3.3.4. Nitroguanidyna 77 3.3.5. Nitromocznik 78 3.3.6. MEDINA 79 3.3.7. EDNA 83 3.3.8. DINA 89 3.4. Estry kwasu azotowego 91 3.4.1. Nitrogliceryna 91 3.4.2. Nitroglikol 92 3.4.3. Dinitrodiglikol 93 3.4.4. Pentryt 94 3.4.5. Nitromannit 96 3.4.6. Nitroceluloza 97 4. Inicjujące materiały wybuchowe 100 4.1. Piorunianrtęci 100 4.2. Azydekołowiu 102 4.3. Trinitrorezorcynianołowiu 103 4.4. Tetrazen 105 4.5. Dinitrodiazofenol 107 4.6. 1,3,5-trinitro-2,4,6-triazydobenzen 110 5. Literatura WSTĘP Potrzeba napisania skryptu wynikła z konieczności należytego zabezpieczenia zajęć dydaktycznych. Wydana w 1952 roku, w nakładzie 1000 egzemplarzy, „Preparatyka i analiza materiałów wybuchowych” Stanisława Ropuszyńskiego jest obecnie praktycznie nieosiągalna w ilościach niezbędnych dla zabezpieczenia potrzeb dydaktycznych. Opracowane pod kierunkiem Antoniego Semończuka „Przepisy laboratoryjne syntezy materiałów wybuchowych” w wersji polsko – wietnamskiej, wydane w WAT w 1978 roku w nakładzie kilkudziesięciu egzemplarzy, zostały również wyczerpane. Opracowanie niniejsze przewidziane jest dla studentów kierunku chemiczno – technologicznego, specjalizujących się w zakresie chemii i technologii materiałów wybuchowych oraz paliw rakietowych. Ma ono służyć jako podręcznik do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu chemia i technologia materiałów wybuchowych, powszechnie nazywanych preparatyką materiałów wybuchowych. Ponieważ znane i stosowane w praktyce materiały wybuchowe w olbrzymiej większości stanowią przede wszystkim wielonitrowe pochodne różnego rodzaju związków organicznych, to preparatykę materiałów wybuchowych należy traktować jako pewien specjalny dział preparatyki organicznej. Metody i techniki laboratoryjne stosowane w preparatyce organicznej mają również zastosowanie w preparatyce materiałów wybuchowych, a zasadnicza specyfika tej ostatniej wynika przede wszystkim z niebezpiecznych właściwości otrzymywanych produktów. Wybuchowe właściwości otrzymywanych preparatów i ich wrażliwość na bodźce zewnętrzne stwarzają potencjalne niebezpieczeństwo wybuchu. Pewnego rodzaju niebezpieczeństwo stwarza także operowanie bardzo stężonymi kwasami (głównie azotowym i siarkowym), których stosowanie jest konieczne dal otrzymania wysokoznitrowanych produktów. Dlatego dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas zajęć z preparatyki materiałów wybuchowych musi być zachowana szczególna ostrożność, a poszczególne operacje należy wykonywać dokładnie i uważnie, zgodnie z przepisami laboratoryjnymi i z zastosowaniem niezbędnych środków zabezpieczających (odzież ochronna, rękawice, okulary lub osłony na twarz, ekrany zabezpieczające itp.). Zajęcia z preparatyki materiałów wybuchowych prowadzone są zwykle ze słuchaczami ostatnich lat studiów, którzy po zaliczeniu chemii nieorganicznej i organicznej obeznani są z metodami i techniką pracy w laboratorium chemicznym i dlatego zagadnienia te nie będą omawiane w niniejszym opracowaniu. Przed przystąpieniem do zajęć z preparatyki materiałów wybuchowych studenci powinni wysłuchać również wykładów z przedmiotów specjalistycznych jak: teoria materiałów wybuchowych oraz chemia i technologia materiałów wybuchowych, na których zaznajamiają się z właściwościami poszczególnych grup materiałów wybuchowych oraz z ogólnymi zasadami bezpiecznego obchodzenia się z takimi materiałami. W praktyce laboratoryjnej zachodzą niekiedy takie sytuacje, że z konieczności do syntezy materiałów wybuchowych przystępują chemicy, którzy nie przeszli uprzednio odpowiedniego specjalistycznego przygotowania w tym zakresie. Dlatego niniejsze opracowanie zawiera krótkie wprowadzenie na temat materiałów wybuchowych oraz krótki opis zasad obchodzenia się z materiałami wybuchowymi, mające na celu zapoznać czytelnika z podstawami i specyfiką pracy przy syntezie i użytkowaniu materiałów wybuchowych. Zaznajomienie się z tymi zasadami przed przystąpieniem do syntezy i ścisłe ich przestrzeganie w praktyce przy wszelkiego rodzaju pracach laboratoryjnych z materiałami wybuchowymi, może zapobiec niepożądanym nieszczęśliwym wypadkom. 2 Dla wygody Czytelnika w skrypcie umieszczono również krótki opis sposobów sporządzania mieszanek nitrujących, aby uniknąć konieczności poszukiwania informacji na ten temat w innych opracowaniach. Skrypt zawiera opisy metod syntezy (na skalę laboratoryjną) wybranych preparatów materiałów wybuchowych inicjujących i kruszących (reprezentujących wszystkie ich rodzaje pod względem struktury chemicznej) oraz półproduktów stosowanych przy otrzymywaniu materiałów wybuchowych. 3 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |