Włodzimierz Lenin - Imperializm jako najwyższe stadium kapitalizmu, Lenin
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Aby rozpocząć lekturę, kliknij na taki przycisk , który da ci pełny dostęp do spisu treści książki. Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym LITERATURA.NET.PL kliknij na logo poniżej. W. I. LENIN IMPERIALIZM JAKO NAJWYŻSZE STADIUM KAPITALIZMU SZKIC POPULARNY 2 Tower Press 2000 Copyright by Tower Press, Gdańsk 2000 3 PRZEDMOWA Broszurę, którą przedstawiam uwadze czytelnika, napisałem wiosną r. 1916 w Zurychu. W tamtejszych warunkach pracy odczuwałem, rzecz naturalna, pewien brak literatury francuskiej i angielskiej i wielki brak — literatury rosyjskiej. Jednakże główną pracę angielską o impe- rializmie, książkę J. A. Hobsona, wykorzystałem z całą uwagą, na jaką praca ta, według mego przekonania, zasługuje. Broszurę pisałem mając na względzie carską cenzurę. Dlatego też nie tylko musiałem jak najsurowiej ograniczyć się do analizy wyłącznie teoretycznej — zwłaszcza ekonomicznej — ale i formułować niezbędne nieliczne uwagi, dotyczące polityki, z największą ostrożnością, za pomocą aluzyj, tym ezopowym — przeklętym ezopowym językiem, do którego stosowania carat zmuszał wszystkich rewolucjonistów, kiedy brali do ręki pióro w celu napisania pracy «legalnej». Ciężko jest teraz, w dni wolności, odczytywać te zniekształcone przez myśl o carskiej cen- zurze, zdławione, wciśnięte w żelazne kleszcze ustępy broszury. O tym, że imperializm — to przeddzień rewolucji socjalistycznej, o tym, że socjalszowinizm (socjalizm w słowach, szo- winizm w praktyce) — to całkowita zdrada socjalizmu, całkowite przejście na stronę burżu- azji, że ten rozłam w ruchu robotniczym znajduje się w związku z obiektywnymi warunkami imperializmu itp. — o tym wszystkim musiałem mówić językiem «niewolników», zmuszony więc jestem odesłać czytelnika, interesującego się tą kwestią, do mającego się wkrótce ukazać nowego wydania moich artykułów, pisanych za granicą w latach 1914—1917. Szczególnie warto zwrócić uwagę na jeden ustęp na str. 119—120: żeby wyjaśnić czytelnikowi w formie cenzuralnej, jak bezwstydnie kłamią w sprawie aneksyj kapitaliści i socjalszowiniści, którzy przeszli na ich stronę (socjalszowinści, z którymi tak niekonsekwentnie walczy Kautsky), jak bezwstydnie osłaniają oni aneksje swoich kapitalistów, zmuszony byłem wziąć jako przy- kład... Japonię! Uważny czytelnik z łatwością podstawi zamiast Japonii — Rosję, a zamiast Korei — Finlandię, Polskę, Kurlandię, Ukrainę, Chiwę, Bucharę, Estonię i inne ziemie, za- mieszkałe przez nie-Wielkorusów. Żywię nadzieję, że moja broszura dopomoże do zorientowania się w podstawowym zagad- nieniu ekonomicznym, bez którego przestudiowania nic nie można zrozumieć w ocenie obec- nej wojny i obecnej polityki, mianowicie: w zagadnieniu ekonomicznej istoty imperializmu. AUTOR Piotrogród, 26 kwietnia, r. 1917. 4 PRZEDMOWA DO FRANCUSKIEGO I NIEMIECKIEGO WYDANIA I Książka niniejsza napisana była, jak to wskazano w przedmowie do wydania rosyjskiego, w r. 1916 z uwzględnieniem cenzury carskiej. Nie mam możności przerobienia teraz całego tekstu i byłoby to bodaj niecelowe, gdyż zasadniczym zadaniem książki było i jest: wykazać na podstawie sumarycznych danych bezspornej statystyki burżuazyjnej i świadectwa uczo- nych burżuazyjnych wszystkich krajów, jaki był całokształt obrazu światowej gospodarki kapitalistycznej w jej wzajemnych stosunkach międzynarodowych na początku wieku XX, w przeddzień pierwszej światowej wojny imperialistycznej. Poniekąd będzie nawet nie bez pożytku dla wielu komunistów w przodujących krajach ka- pitalistycznych, kiedy przekonają się na przykładzie tej legalnej z punktu widzenia cenzury carskiej książki o możliwości — i konieczności — wyzyskania nawet tych słabych resztek legalności, które pozostają jeszcze komunistom we współczesnej, powiedzmy, Ameryce czy Francji po niedawnym, prawie całkowitym wyaresztowaniu komunistów, dla wyjaśnienia całej kłamliwości socjalpacyfistycznych poglądów i nadziei na «światową demokrację». Naj- niezbędniejsze zaś uzupełnienia do tej cenzurowanej książki postaram się dać w niniejszej przedmowie. II W książce udowodnione zostało, że wojna lat 1914—1918 była z obu stron wojną impe- rialistyczną (tj. zaborczą, grabieżczą, zbójecką), wojną o podział świata, o rozbiór i podział na nowo kolonij, «sfer wpływów» kapitału finansowego itd. Albowiem dowód tego, jaki jest prawdziwy społeczny albo raczej prawdziwy klasowy cha- rakter wojny, tkwi, rozumie się, nie w dyplomatycznej historii wojny, lecz w analizie obiek- tywnego położenia klas panujących we wszystkich mocarstwach biorących udział w wojnie. Dla zobrazowania tego obiektywnego położenia należy brać nie przykłady i nie poszczególne dane (wobec olbrzymiego skomplikowania zjawisk życia społecznego zawsze można dobrać dowolną liczbę przykładów albo poszczególnych danych dla udowodnienia dowolnego twier- dzenia), ale koniecznie całokształt danych o podstawach życia, gospodarczego wszystkich mocarstw wojujących i całego świata. Właśnie takie sumaryczne dane, które nie mogą być obalone, przytoczyłem w obrazie po- działu świata w latach 1876 i 1914 (w § VI) i podziału kolei całego świata w latach 1890 i 1913 (w § VII). Koleje — to podsumowanie najgłówniejszych gałęzi przemysłu kapitali- stycznego, przemysłu węglowego i metalowego, podsumowanie i najbardziej poglądowe wskaźniki rozwoju handlu światowego i cywilizacji burżuazyjno-demokratycznej. Jak dalece związane są koleje z wielką produkcją, z monopolami, z syndykatami, kartelami, trustami, bankami, z oligarchią finansową, wykazałem w poprzednich rozdziałach książki. Rozmiesz- czenie sieci kolejowej, nierównomierność jej rozmieszczenia, nierównomierność jej rozwoju — to wyniki współczesnego, monopolistycznego kapitalizmu w skali ogólnoświatowej. I wy- 5 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |