W.PUTIN NA CZELE JEDNEJ ROSJI, stosunki międzynarodowe
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tydzień na Wschodzie - biuletyn analityczny OSW Page 1 of 2 Numer48 ANALIZY,KOMENTARZE 16Kwietnia2008 WładimirPutinnaczeleJednejRosji 15 kwietnia podczas zjazdu partii Jedna Rosja ustępujący prezydent Władimir Putin przyjął zaproszenie jej kierownictwadoobjęciaprzywództwawpartii.Putinzyskujeobecnieformalnąkontrolęnadnajwiększąrosyjską partią,liczącąblisko2milionyczłonkówidysponującąprzeszło3/4miejscwparlamencie. Decyzja Putina o objęciu formalnego przywództwa w Jednej Rosji wpisuje się w szereg działań odchodzącego prezydenta,mającychwzmocnićjegopozycjępolitycznąwobliczurysującejsięprzyszłejdwuwładzy(złoŜonej,z jednej strony, z premiera Władimira Putina, a z drugiej z prezydenta Dmitrija Miedwiediewa). Celem Putina wydaje się przy tym być pozbawienie przyszłego prezydenta tradycyjnych narzędzi, z których korzystał sam kontrolinadnajwiększąpartią,parlamentem,mediamiiczęściowostrukturamisiłowymi. KonsekwencjedecyzjiPutina Podczas drugiego dnia zjazdu partii władzy Jedna Rosja prezydent Władimir Putin ogłosił w bardzo podniosłej atmosferze swoją decyzję o przyjęciu stanowiska przewodniczącego partii po tym, jak na prezydenta zostanie zaprzysięŜony Dmitrij Miedwiediew. Putin nie wstąpi jednak równocześnie do partii (umoŜliwiają to poprawki do statutuJednejRosji wprowadzone poprzedniegodnia).PrezydentelektDmitrij MiedwiediewrównieŜ nie przyjął, złoŜonej mu w ostatnich dniach, propozycji wstąpienia do partii (wcześniej lider partii Borys Gryzłow publicznie stwierdził,ŜeniewidziMiedwiediewawpartii). DecyzjaprezydentaPutinabędzieprowadziładoformalizacjijegokontrolinadpartiąijejfrakcją,dominującąw Dumie Państwowej (315 na 450 deputowanych). Kontrola nad parlamentem moŜe się okazać bardzo istotnym narzędziem Putina, równowaŜącym uprawnienia prezydenta Miedwiediewa. Parlament, od wielu lat powolny Kremlowi, przejdzie de facto pod kontrolę premiera Putina i moŜe być wykorzystywany m.in. do blokowania inicjatyw legislacyjnych prezydenta Miedwiediewa. Ponadto według konstytucji prezydent musi uzyskać zgodę parlamentu na wiele decyzji kadrowych, m.in. mianowanie premiera (co za rządów prezydenta Putina było formalnością). DziałaniawzmacniającepozycjęPutina Objęcie przez Władimira Putina przewodnictwa w partii wpisuje się w sekwencję działań, obliczonych na umocnieniejegopozycjiwpowyborczymsystemiewładzy.DonajwaŜniejszychpodjętychdotąddziałańnaleŜała decyzja o tym, by stanąć na czele listy wyborczej partii w wyborach parlamentarnych w grudniu 2007 roku. DecyzjaprezydentawprawdzieumoŜliwiłapartiizdecydowanezwycięstwoizdobycie3/4miejscwDumie,jednak wzmocniłaprzedewszystkimsamegoprezydenta,okrzykniętego"lideremnarodowym".Wcześniej,wlistopadzie, powołano ruch społeczny "Za Putina!", który propagował ideę przywództwa Putina nawet po jego odejściu z Kremla. Obecnietrwająpracegruproboczych,mającychopracowaćnowypodziałkompetencjipomiędzyorganamiwładzy wykonawczej.Narazieowynikutychpracnieinformujesię.JakmoŜnajednakprzypuszczać,niebędątozmiany konstytucyjne, natomiast mogą dotyczyć ustaw regulujących działalność rządu i prezydenta. Jednocześnie w mediach pojawiły się zapowiedzi, iŜ struktury pełnomocnych przedstawicieli prezydenta w regionach zostaną podporządkowane takŜe premierowi. Media sugerowały, Ŝe Putin zamierza utrwalić kontrolę nad telewizją (szefostwo nad holdingiem medialnym WGTRK moŜe objąć szefowa wydziału słuŜby prasowej Kremla Natalia Timakowa). Ponadto od dłuŜszego czasu media spekulują, iŜ po objęciu przez Putina stanowiska szefa rządu zostaniepowołanysuperorganśledczyFederalnaSłuŜbaŚledczaskupiającypionyśledczewszystkichstruktur siłowych, podporządkowany bezpośrednio premierowi. Sam pomysł powołania takiej struktury wywołuje jednak juŜterazlicznekontrowersjeigłosyniezgodywśrodowiskustruktursiłowych. Perspektywa:czasowadwuwładzazewskazaniemnapremiera? PodejmowaneprzezWładimiraPutina działaniawskazują, iŜwRosjimoŜewykształcić siędwuwładzazłoŜona,z jednej strony, z ośrodka prezydenckiego (Dmitrij Miedwiediew), a z drugiej z ośrodka skupionego wokół szefa rządu (Putina). Obserwacje skłaniają do przypuszczeń, iŜ przynajmniej w najbliŜszych miesiącach silniejszą 2008-04-18 Tydzień na Wschodzie - biuletyn analityczny OSW Page 2 of 2 pozycję wpolitycznymtandemiebędziemiał premierPutin,dysponujący większymi wpływami welitach(wtym nieformalnymiwpływamiwstrukturachsiłowych)orazkontrolującyparlamentimedia. Jednocześnie charakter działań podejmowanych przez Putina wydaje się wskazywać, iŜ dwuwładza ta jest obliczonanaograniczonyczas.Niezainicjowanobowiemkonstytucyjnychzmianuprawnieńprezydentaipremiera (Putin niejednokrotnie podkreślał, Ŝe do takich zmian nie dojdzie), podejmowane działania mają charakter nieformalny (ruchy poparcia Putina) lub personalny (przywództwo w partii) i mogą w przyszłości zostać odwróconezinicjatywyPutina.JeśliwnajbliŜszejprzyszłościniezostanąwprowadzonegłębszezmianyustrojowe, moŜna będzie wnioskować, Ŝe obecna elita na czele z Putinem nie jest zainteresowana trwałym osłabieniem urzędu prezydenta, a strategią Putina jest powrót na Kreml po pełnej bądź skróconej kadencji prezydenckiej Dmitrija Miedwiediewa. Jako przygotowanie opinii publicznej do takiego rozwiązania mogą być traktowane pojawiającesięwmediachpogłoskiotym,ŜeMiedwiediewmoŜeustąpićjeszczeprzedkońcemswojejkadencji. JadwigaRogoŜa TnWArchiwum Nr48wwersjipdf 2008-04-18 [ Pobierz całość w formacie PDF ] |